
Mine and shopping malls bring problems to communities
Happiness Koma
Fetakgomo Tubatse ke o mongwe wa mebasepala ya goba le meepo le dishopping center mo ga bjale kua toropong ya Bugersfort re itemogelago batho ba go dula mekhukhung ntle le molao mo go dirwago dipshisha mare. Bothata e ba diokobatsi, go rekiswa mmele, bohodu, bjala le tse dingwe.
Ke bile yo mongwe wa batho bao ba ilego ba etela motseng ya Apesa kgauswi Le toropo ya borena ka Tubatse. Motse wo o tsebega ka gaManoke. Apesa ke mekhukhung ya ka mo toropong mo bontsi bja batho ba dulago ka lebaka la meshomo ya bona. Bontsi ke batho ba go shoma ka dikgwebong tsa ka mo toropong. Ba bangwe ba napile ba dira lefelo Leo legae mo ba dulago le ba malapa a bona. Bangwe badudi ba fao ke batho ba go tla ba sepela from Zimbabwe ,Malawi , Mozambique le dinaga tse mabapi le diprofense Tse dingwe.
Ke rile go bona bophelo bja kua ka thoma go kwa bohloko ka ge Lefelo leo le sa hlweka, motho o ipotsisha gore bana ba godishwa bjang moo.
Basepela ka maoto go ya ka toropong ba feta ka nokeng ye kgolo ya Tubatse mo re tsebago gabotse gore ga go safe, go tletse mehlare ya megolo. Ke rile a ke bolela le bona bare ntle le gore ba utswe goba ba hlatswa dikoloi kua Tubatse a gona le bophelo ba tla hloka dijo.
Bana ba gona ba tlogela sekolo ba sale mphatong wa fase bangwe ga ba tsene ka ge batswadi ba sena mangwalo a boitsibisho a maleba. Ga go kgarebe goba lesogana ba a swana kaomoka. Digarebe di bona bokaone e le go ima gore ba be le Bana. Ba tsuba mabake, ba nwa bjala. Bothata ke gore ge ba e ya bjaleng ba sepela le bana mole mafelo a bjala a se a lokela bana ba bannyane.
Lefelo leo le kgole le sekolo ka ge go sepela ka bus go ya sekolong. Go nale bana bao ba hlokago batswadi gomme ba iphidisha ka go rekisha mmele.
Ba bangwe ke bana ba go hloka batswadi bare bo kaone jwa gore ba phele ke go rekitsa mmele .I feel that pain ya gore go hloka batswadi nakong ya nngwe go boima o fatsa go Le ka gare ga mathata.
Mmusho wa rena o swanetse go dira se sengwe ka ge mafelo a mabjalo a tseisha mathata setshabeng le bana ba gole la mo go sa bolokelago.
Fetakgomo Tubatse is one of the areas that have mining and shopping centers that not only help people but bring problems. In Bugersfort there is a squatta camp called Apesha where people that work in the shops and illegal immigrants Stay there. The place is full of shacks but some Stay with their family members. The place is dirty and not good to raise children. Some of the children drop out of school at a young age and girls get pregnant as some are in prostitution just to make a living. Most of the people who Stay there are involved in crime.
Government should do something because place like Apesa bring lot of problems to the community people and it is not a healthy place to raise a child.